1. Aynalara Bakmadan Şerit Değiştirme 

Şerit değiştirmek, trafikte güvenliğin temel unsurlarından biridir. Sürücü adaylarının en sık yaptığı hatalardan biri aynalara bakmadan bu işlemi gerçekleştirmeye çalışmaktır. Bu nedenle, kör nokta kontrolü yapılmadan yapılan şerit değişiklikleri tehlikeli durumlara yol açabilir. Çözüm olarak, dikiz aynası ve yan aynalarla birlikte omuz üstü kontrol alışkanlığı edinilmeli ve bu davranış sınavdan önce otomatik hale getirilmelidir. Ayrıca, ayna kontrolü yapıldıktan sonra sinyal vererek uygun zamanda şerit değiştirilmesi gerektiği de unutulmamalıdır.

2. Kavşaklarda Sinyal Vermeyi Unutma

 Trafikte yön değiştirirken sinyal vermek, hem kural hem de diğer sürücüler için bir uyarıdır. Ancak sürücü adayları, özellikle sınav stresinde bu adımı atlamaktadır. Başka bir deyişle, basit gibi görünen bu ihmal, sınavın başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olabilir. Bu davranışın düzeltilmesi için her dönüşte sinyal verme pratiği yapılmalı ve refleks haline getirilmelidir. Ayrıca sinyalin zamanlaması da çok önemlidir; çok erken ya da çok geç verilen sinyaller kafa karışıklığına neden olabilir.

3. Araca Binmeden Emniyet Kemeri Takmama

Güvenli sürüşün ilk adımı emniyet kemerini takmaktır. Mesela, aday araca biner binmez motoru çalıştırmak yerine ilk olarak kemerini takmalı ve aynalarını kontrol etmelidir. Bu temel adım sınav esnasında değerlendirilen ilk davranışlardan biridir. Bu nedenle, bu detayı atlamak sınavı başlamadan başarısızlıkla sonuçlandırabilir. Emniyet kemeri takıldıktan sonra, koltuk ayarı ve ayna ayarlarının yapılması da unutulmamalıdır. Bu sırayla hareket etmek, hem sürüş güvenliğini artırır hem de sınav gözlemcisine olumlu bir izlenim verir.

4. Hız Limitlerini Göz Ardı Etme

 Hız limitlerine uymamak yalnızca sınavda değil, gerçek hayatta da büyük risk oluşturur. Özellikle okul geçitleri, hastane çevresi ve şehir içi bölgelerde hız kurallarına dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca, hız tabelalarına anlık odaklanmak yerine genel hız algısı kazanmak için farklı bölgelerde sürüş pratiği yapmak faydalı olacaktır. Hız sabitleme değil, hız farkındalığı sınavda başarı sağlar. Bunun yanında, yol ve hava koşullarına göre hız ayarlaması yapılması gerektiği de göz ardı edilmemelidir. Kuru bir yolda 50 km/h hızla giderken güvenli olan durum, yağışlı havada tehlikeli hale gelebilir.

Park Manevralarında Direksiyon Hakimiyetini Kaybetme Sınavın önemli bölümlerinden biri olan park etme esnasında, birçok aday panikleyerek direksiyon kontrolünü kaybeder. Bu hatanın temel nedeni, yeterince pratik yapılmaması ve park açılarının doğru hesaplanamamasıdır. Çözüm olarak, geri geri park, paralel park ve L park gibi manevralar defalarca tekrarlanmalı ve farklı alanlarda uygulamalı olarak çalışılmalıdır. Böylece adaylar, sınav sırasında daha az stresle ve daha fazla özgüvenle park edebilir. Mesela, boş bir otoparkta plastik dubalarla park alanı oluşturarak yapılan çalışmalar adayın sınav performansını ciddi oranda artırabilir.

5. Panik Yaparak Motoru Stop Ettirme

Özellikle manuel araç kullanan adayların en sık karşılaştığı problemlerden biri de ani panik sonucu motoru stop ettirmeleridir. Bu durum genellikle kalkış anında debriyajı aniden bırakmak ya da yanlış vites geçişi ile meydana gelir. Bunun önüne geçmek için kalkış teknikleri üzerinde çalışılmalı ve stres yönetimi egzersizleri yapılmalıdır. Mesela, sınav öncesinde nefes egzersizi ve kısa bir sürüş tekrar turu fayda sağlayabilir. Ayrıca, vites geçişlerinin akıcı hale gelmesi için düz yolda bol bol pratik yapılmalı, özellikle yavaş ilerleyen trafikte debriyaj-gaz koordinasyonu iyi öğrenilmelidir.

6. Yokuş Kalkışında Geriye Kaçırma

Yokuşta kalkış, birçok adayın başarısını belirleyen kritik bir noktadır. El freni kullanımı, debriyaj kontrolü ve gaz ayarı bu sürecin temel taşlarıdır. Başka bir deyişle, bu üçlü arasındaki denge kurulmadığında araç geriye kayar ve sınavdan kalınmasına neden olabilir. Uygulamalı yokuş çalışmaları ile bu teknik geliştirilmeli ve sınav öncesi farklı eğimlerde pratik yapılmalıdır. Ayrıca, her aday kendi aracıyla bu çalışmaları yapmalı ve aracın kavrama noktası gibi teknik detaylarını öğrenmelidir. Yokuş kalkışına güven kazanmak, sınav sırasında adayı oldukça rahatlatır.

7. Dönüşlerde Geniş Açıyla Dönme Hatası

Trafik içerisinde dönüş açıları büyük önem taşır. Geniş açıyla yapılan dönüşler, özellikle dar sokaklarda karşı şeride taşmaya sebep olabilir. Bu nedenle sınav sırasında dönüş açılarına dikkat edilmeli, dönüş öncesi sinyal verilerek uygun hızda manevra yapılmalıdır. Geniş dönüşlerin önüne geçmek için parkurlar üzerinde dönüş pratiği artırılmalı, koni ile çevrili alanlarda refleks geliştirilmelidir. Ayrıca, dönüşlerde aracın arka tekerlek hizasının dikkate alınması ve dar alanlarda direksiyonun erken çevrilmesi gibi teknik detaylar unutulmamalıdır.

8. Trafik Levhalarını Dikkate Almama

 Sürücü adaylarının bazıları, yol üzerindeki uyarı levhalarını yeterince önemsememekte ya da dikkatsizlikten kaçırmaktadır. Ancak bu levhalar, sınav değerlendirmesinde önemli bir kriterdir. Özellikle dur, geçiş hakkı, hız limiti ve park yasaklarını gösteren levhalar dikkatle takip edilmelidir. Bu konuda yapılacak çözüm odaklı çalışma, teorik bilgilerin uygulamada da işe yaramasını sağlar. Ayrıca, levhaların ne anlama geldiği kadar nerede ve nasıl yerleştirildiğini anlamak da önemlidir. Çünkü bazı levhalar diğerlerinin arkasına gizlenmiş olabilir veya farklı açılardan görülmeyebilir.

9. Yayalara Yol Vermemek

Yaya geçitlerinde durmamak, en ciddi hatalardan biridir. Hem sınavda doğrudan başarısızlık sebebidir hem de ciddi trafik cezalarına tabidir. Adaylar, yaya geçitlerini önceden gözlemlemeli ve yaklaşırken hızlarını düşürmelidir. Ayrıca, yayalara öncelik verme alışkanlığı yalnızca sınav için değil, günlük sürüş güvenliği için de kritik önemdedir. Bu noktada, dikkatli gözlem yapmak, sadece geçidi değil geçide yaklaşan yayaları da fark etmeyi içerir. Mesela, bir kaldırımda bekleyen yaşlı bir kişi ya da çocuk yaya geçidine yöneliyor olabilir.

Sınavda yapılan bu yaygın hatalar, çoğu zaman yetersiz pratik, stres yönetimi eksikliği ya da teorik bilgilerin uygulamaya geçirilmemesinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, ehliyet sınavına hazırlık süreci sadece bilgiyi öğrenme değil, bu bilgiyi davranışa dönüştürme süreci olarak ele alınmalıdır. Düzenli uygulama, bireysel geri bildirim alma ve zaman baskısı altında pratik yapma gibi yöntemler, sınav başarısını büyük ölçüde artırır. Çünkü trafik yalnızca kurallar bütünü değil, aynı zamanda dikkat, sorumluluk ve empati gerektiren bir yaşam pratiğidir.